تجارب گذشته، چراغ راه اجرای طرح ملی پزشک خانواده

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر علیرضا زالی، رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رییس ستاد اجرایی برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع دانشگاه و دبیر ستاد هماهنگی استان تهران، با اشاره به شرایط حاکم و تغییرات نظام سلامت در جامعه، توجه به مولفه‌های داینامیک و تحلیل و ارزیابی تجارب قبل را برای اجرای طرح ملی پزشک خانواده ضروری دانست.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به‌هنگام‌سازی ماژول‌های موردنیاز حوزه سلامت را برای اجرای این طرح ملی ضروری دانست و اظهار کرد: سالمندی جامعه ایرانی یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید در قالب طرح ملی پزشک خانواده مدنظر قرار گیرد. طبق تعریف اگر هفت درصد جامعه‌ای بالای ۶۵ سال سن داشته باشند، آن جامعه را سالمند می‌نامند.
وی ادامه داد: سالمندی و سالخوردگی شرایط متفاوتی را به افراد تحمیل می‌کند؛ بنابراین برنامه‌ریزی اجرای طرح ملی پزشک خانواده باید عمیق‌تر، دقیق‌تر و جامع‌تر، در قالب بسته خدماتی متفاوت‌تر از قبل با ساختار بومی ایرانی انجام شود.
دکتر زالی بر لزوم مراقبت از نظام PHC، هماهنگی با تغییرات داینامیک سلامت‌محور، تعریف بسته خدمتی متفاوت نسبت به قبل، تأمین اعتبارات و همکاری تمام ارگان‌ها در سطوح ملی تأکید کرد.
در ادامه، نازنین بیات، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه ما در معاونت فرهنگی باتوجه‌به اهمیت موضوع پزشکی خانواده و چالش‌های فرهنگی و اجرایی به این موضوع پرداخته‌ایم خاطرنشان کرد: اهمیت خدمات پزشکی خانواده در سلامت سالمندان است؛ چراکه در صورت اجرای صحیح و کارآمد پزشکی خانواده از طریق یک فرایند منظم و جامع‌نگر خانواده سالم و همچنین سالمندی سالم به وقوع می‌پیوندد. در واقع به نظر می‌رسد یکی از حلقه‌های مفقوده برای سالمندی سالم همین پزشک خانواده است که علاوه بر توجه به درمان متمرکز بر پیشگیری و ارتقای سلامت است.
وی با اشاره به اهداف خود در حوزه فرهنگ سلامت و اشاره به تجربیات خود در برگزاری اتاق فکر سلامت گفت: اینک در همین راستا در نظر داریم دبیرخانه دائم برگزاری رویدادهای پزشکی خانواده را با بهره‌گیری از حضور اساتید و متخصصان این حوزه در جهادددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی داشته باشیم.
درادامه دکتر محمدرضا سهرابی معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه ۸۵ درصد مشکلات را باید پزشک خانواده حل کند و ۱۵درصد آن را به سطوح بالاتر ارجاع دهد تصریح کرد: دستورالعمل‌هایی (guideline) طراحی شده که عملکرد آنها نهادینه شود تا هزینه اثربخش باشد و منابع حفظ شود.
دکتر سهرابی با اشاره به سیاست‌های کلی نظام در حوزه سلامت و در برنامه توسعه چهارم پزشک خانواده و تأکید مقام معظم رهبری و سران قوا بر تقدم پیشگیری بر درمان اظهار کرد: پزشک باید تسلط کافی روی ارتقای سلامت و پیشگیری داشته باشد. خلأ که در نظام سلامت وجود دارد دید غالب، دید درمانی است. در اکثر بیماری‌ها توصیه می‌شود که ابتدا دوره اصلاح سبک زنگی داشته باشند و بعد وارد درمان شوند و پزشک خانواده باید متولی این امر باشد.
دکتر علیرضا بهفر، قائم مقام شبکه سلامت سیما و شورای سیاستگذاری سلامت با بیان اینکه یکی از اهداف هر کشوری ارتقای سلامت است و پیشگیری مهم‌ترین کار در ارتقای سلامت هر کشور است و مهم‌ترین ابزار در ارتقای پیشگیری هر کشور ارتقای دانش و سلامت مردم است خاطرنشان کرد: مهم‌ترین ابزار برای ارتقای دانش سلامت مردم رسانه‌ها است. طبق آمار سال ۱۳۹۶ در ایران مردم، ۷۵ تا ۸۵ درصد اطلاعات سلامت را از رسانه ملی دریافت می‌کنند و طبق آخرین نظرسنجی میزان اعتماد مردم به مطالب علمی بیان شده در صداوسیما ۹۲درصد است.
دکتر نسترن کشاورز، عضو هیئت‌علمی دانشکده بهداشت و ایمنی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به ۳ رویکرد در سلامت اظهار کرد: ۳ رویکرد در سلامت داریم از جمله پزشکی، آموزشی - فرهنگی، اجتماعی که کشورهای موفق در سلامت این رویکردها را تحت عنوان انقلاب بهداشت عمومی طی کردند. رویکرد ما به‌سلامت باید اجتماعی باشد. اصلی‌ترین چالش ما این است که هنوز سلامت را پزشکی تعریف می‌کنیم.
دکتر اعظم عرفانی فرد، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به مشکلات نظام سلامت در بحث نسخ الکترونیکی گفت: یکی از مشکلات نظام سلامت بحث نسخه‌های الکترونیکی است که هم پزشکان و هم بیماران را با چالش‌های متعددی روبه‌رو کرده است و هم چنین هوشمند نبودن سیستم الکترونیکی یکی دیگر از این مشکلات است و نباید این مشکلات وارد سیستم ارجاع و پزشک خانواده شود. هم چنین باید اطلاع‌رسانی در خصوص پزشک خانواده انجام شود تا بیماران و مردم دچار سردرگمی نشوند.
دکتر رضا لاری پور، مدیرکل روابط‌عمومی سازمان نظام‌پزشکی کشور با بیان اینکه اجرای طرح پزشک خانواده باید فرهنگی سازی شود، اظهار کرد: به تعداد کل پزشکان و تعداد پزشکان پروانه‌دار در تهران و همچنین تفاوت حق ویزیت پزشکان ایران با سایر کشورهای منطقه اشاره کرد.
در ادامه، دکتر نرگس غلامی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سریع‌تر از سایر دانشگاه‌ها شروع به تربیت پزشک خانواده کرده است گفت: جایگاه پزشک خانواده در ایران به‌درستی تعریف نشده است متخصص پزشکی خانواده باید آزادی بیشتری در نسخه نوشتن و پاراکلینیک درخواست‌کردن نسبت به پزشک عمومی داشته باشند.