تکمیل «دانش فنی تولید کربن فعال از قیرطبیعی» جهاددانشگاهی برای جلوگیری از خام فروشی

دکتر علی دارایی مدیر گروه شیمی و عضو هیات علمی سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه که در حال حاضر مدیریت پروژه تکمیل دانش فنی تولید کربن فعال از قیرطبیعی و افزایش ظرفیت آن به 200 تن در سال را بر عهده دارد در گفت وگویی به مناسبت هفته پژوهش تاکید کرد: با تکمیل دانش فنی تولید کربن فعال از قیرطبیعی در جهاددانشگاهی از خام فروشی جلوگیری می‌شود.

وی با اشاره به این که ایران دارای سومین ذخایر قیرطبیعی در جهان است که تماما در غرب و جنوب غرب کشور متمرکز شده اند، ادامه داد: در دنیا 160 عنوان کاربرد برای این معادن تعریف شده است در صورتیکه در ایران متاسفانه بدون هیچ گونه فرآوری به صورت خام و با قیمت پایین به خارج از کشور صادر می شوند. بنابراین با هدف جلوگیری از خام فروشی این معادن و ایجاد ارزش افزوده برای آنها این پروژه تعریف شده است.

همچنین در حال حاضر بخش عمده ای از نیاز صنایع داخل به کربن فعال از طریق واردات تامین می شود و  بصورت کلی ضرورت تعریف این پروژه جلوگیری از خام فروشی این معادن و تامین بخشی از نیاز صنایع داخل به کربن فعال است.

وی افزود: تمام تجهیزات خط تولید در محل طرح مستقر، نصب و راه اندازی شده اند و در مهرماه سال جاری تولید آزمایشی انجام شده است که پس از رفع یکسری عیوب جزئی، در آبان ماه سال 1401 خط آماده تولید شد و می توان طرح را پایان یافته اعلام کرد.

دکتر دارایی در مورد نوآوری های این طرح گفت: نوآوری های این طرح شامل تولید کربن فعال از قیرطبیعی برای اولین بار در کشور، تولید کربن فعال با پایه معدنی به شکل کروی برای اولین بار در کشور و ایجاد اولین فناوری در حوزه معادن قیرطبیعی در کشور می شود.

عضو هیات علمی سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه بیان کرد: برنامه تجاری سازی طرح تولید کربن فعال از قیرطبیعی ابتدا در سال 1389 در مقیاس آزمایشگاهی با کارفرمایی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شد. در سال 1395 پروژه ای با عنوان دستیابی به دانش فنی تولید کربن فعال از قیرطبیعی و احداث واحد پایلوت با ظرفیت 100 تن در سال در قالب طرح ملی و با کارفرمایی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام شد که نتیجه آن کسب اولین فناوری در حوزه معادن قیرطبیعی در کشور است.

وی ادامه داد: در سال 1398 نیز در قالب یک طرح ملی دیگر و با کارفرمایی سازمان برنامه و بودجه جهت احداث واحد نیمه صنعتی با ظرفیت 200 تن در سال مصوب شد. همچنین جهاددانشگاهی کرمانشاه یک واحد صنعتی واقع در شهرک صنعتی کرمانشاه جهت انجام طرح خریداری کرده است. در مهرماه سال 1401 تمام تجهیزات خط تولید متناسب با ظرفیت 200 تن در سال در محل طرح مستقر شده اند و تولید آزمایشی هم صورت گرفته است که نتایج آزمایشگاهی محصول بدست آمده بسیار رضایت بخش و با نمونه های تجاری از نظر کیفیت و قیمت قابل رقابت است.

انعقاد قرارداد خرید 1000 تن محصول کربن فعال

دکتر دارایی در رابطه با ورود محصول به بازار و رقابت با تولیدکنندگان داخلی و خارجی گفت: جهاددانشگاهی کرمانشاه در حال تاسیس یک شرکت فناور در پارک علم و فناوری کرمانشاه است و تمام تلاش خود را جهت دانش بنیان کردن شرکت مذکور تا پایان سال 1401 به کار خواهد گرفت. برنامه بازاریابی محصول با توجه به مشخصات فنی محصول بدست آمده متمرکز بر صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، تصفیه آب و پساب، بازیافت طلا و تصفیه هوا است که یک توافقنامه تجاری با شرکت ملی گاز ایران جهت خرید 1000 تن محصول کربن فعال منعقد شده است. از جمله برنامه های شرکت برای بازاریابی محصول می توان به شرکت در نمایشگاه های تخصصی، تبلیغات در فضای مجازی، ثبت برند، طراحی وبسایت، تولید محصول با کیفیت و طبق سلیقه مشتری و قیمت قابل رقابت با نمونه تجاری و... اشاره کرد.

وی افزود: خوشبختانه طرح از نظر فنی به سرانجام رسیده است. برخی از مشکلات پیش روی طرح شامل: راهکار قانونی ای در جهاددانشگاهی برای واگذاری حق مجریان پروژه ها وجود ندارد، فرآیند تاسیس شرکت بسیار زمانبر است.

مدیر گروه شیمی سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه در پایان در رابطه با نقش جهاددانشگاهی در حمایت از پژوهشگران گفت: تدوین یک دستور العمل جامع و کامل جهت تعیین حق سهام مجریان پروژه در انجام طرح های فناورانه، پرداخت به موقع اعتبار طرح های فناورانه به مجری پروژه جهت تسریع در انجام طرح، حمایت مادی و معنوی از ایده هایی که قابلیت تجاری سازی دارند.