انجام ۱۸۰۰ طرح پژوهشی در سال/ نگاهی گذرا به ۳۸ فعالیت پژوهشی و فناورانه‌ی جهاددانشگاهی

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، دکتر محمدرضا پورعابدی معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی در چهل و نهمین گردهمایی معاونان پژوهشی واحدهای سازمانی این نهاد که امروز (چهارشنبه ۱۰ بهمن) در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد، ابتدا ذیل گزارش عملکرد پژوهشی جهاددانشگاهی در سال ۹۶ به بودجه تحقیقاتی پرداخت و توضیح داد: مبلغ این بودجه از ۴۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۵ به ۴۶۰ میلیارد تومان در سال ۹۶ رسیده است که این میزان نشان دهنده نسبت ۳۷.۵ درصدی بودجه تحقیقاتی جاری نسبت به کل بودجه پژوهشی جهاددانشگاهی است.

وی افزود: ۱۴۴ میلیارد تومان از بودجه تحقیقاتی سال ۹۵ جذب شده از بودجه عمومی کشور، ۲۰ میلیارد تومان بودجه عمرانی جذب شده از بودجه عمومی و ۲۳۵ میلیارد تومان از محل درآمد فعالیت‌های پژوهشی بوده است. همچنین از ۴۶۰ میلیارد تومان بودجه پژوهشی در سال ۹۶، ۱۷۲ میلیارد تومان جذب شده از بودجه عمومی کشور، ۱۳۰ میلیارد تومان بودجه عمرانی جذب شده از بودجه عمومی و ۲۵۷ میلیارد تومان نیز از درآمد اختصاصی حوزه پژوهش و فناوری جذب شده است.

معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی سپس به طرح‌های پژوهشی این نهاد به تفکیک گروه تخصصی پرداخت و تشریح کرد: از ۱۸۱۵ طرح در سال ۹۶ بیشترین طرح‌ها به ترتیب مربوط به حوزه‌های فنی و مهندسی، پزشکی، انسانی، علوم پایه و کشاورزی و هنر بوده است که از این میان ۴۲ درصد به حوزه فنی و مهندسی، ۴۹.۸ درصد طرح‌ها به حوزه پزشکی، ۵.۵ درصد به حوزه انسانی، ۰.۶ درصد به علوم پایه، ۰.۲ درصد به علوم کشاورزی و منابع طبیعی و ۰.۱ درصد به هنر اختصاص یافته است.

دکتر پورعابدی با اعلام اینکه از ۷۹۰ طرح در سال ۹۵ به ۶۶۱ طرح در سال ۹۶ کاهش یافته است، یادآور شد: علی رغم رشد منفی ۱۶ درصدی تعداد طرح‌های مصوب، مبلغ قراردادها ۲۷ درصد از نظر ریالی افزایش پیدا کرده است که این نشان می‌دهد به سمت طرح‌های بزرگ‌تر پیش رفته‌ایم.

وی در همین زمینه تعداد طرح‌های خاتمه یافته در سال ۹۶ را ۵۶۱ طرح و مبلغ آنها را ۷۰ میلیارد تومان عنوان کرد و افزود: مبلغ طرح‌های در حال اجرا ۴۴۱ بوده که از این میان ۱۵۵ میلیارد تومان در سال ۹۶ عقد قرارداد شده‌اند.

معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی با اشاره به کاهش ۳.۵ درصدی چاپ کتاب از سوی این نهاد به افزایش ۴۶ درصدی خروجی مقالات اشاره کرد و گفت: تعداد اختراعات و ثبت پتنت از ۲۲ مورد در سال ۹۵ به ۴۵ مورد در سال ۹۶ افزایش یافته است.

وی سپس برخی مهمترین اخبار در حوزه پژوهش و فناوری این نهاد را دیدار پژوهشگران جوان جهاددانشگاهی با مقام معظم رهبری، رونمایی از ۱۰ طرح فناورانه با حضور معاون اول رئیس جمهور، موفقیت پژوهشگران و فناوران در عرصه ملی و بین‌المللی، ارسال دور دوم طرح‌های صندوق مشترک بین جهاددانشگاهی و معاونت علمی و تلاش در جهت حذف تبصره مربوط به تعرفه‌های پزشکی جهاددانشگاهی در بودجه ۹۸ نام برد.

دکتر پورعابدی با اشاره به اینکه جهاددانشگاهی شرایط پذیرش اعضای هیأت علمی جدید را ندارد، خاطر نشان کرد: برخی چالش‌های حوزه پژوهش و فناوری که نیاز به رصد مداوم دارند منابع انسانی، زمینه کاری و ساختار و منابع مالی هستند.

وی برخی از مهمترین چالش‌های این نهاد در زمینه پژوهش و فناوری را تصمیم بین تمرکز بر چند حوزه کاری محدود و شکل دهی پست‌های علم و فناوری یا ادامه وضع موجود و تمرکز بر حوزه‌های کاری گوناگون، چگونگی تخصیص منابع به پروژه‌ها و واحدها، لزوم یا ضرورت نداشتن حفظ همه ساختارهای موجود، نیاز به ساختارهای کوچک و چابک یا ساختارهای بزرگ و تجمیع شده و نیز زمان خروج و نحوه خروج پروژه‌های حوزه پژوهش و فناوری از جهاددانشگاهی عنوان کرد و افزود: مالکیت فکری را جدی نگرفته‌ایم ضمن آنکه باید از طریق نظام جبران خدمات، مناسب و به روز نیروهای ارزشمند خودمان را حفظ کنیم.

معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی گفت: تمام پروژه‌های انجام شده‌ی ثبت شده در عمر ۳۸ سال جهاددانشگاهی، ۱۳۰۵۱ پروژه است؛ همچنین ۱۰۷۳ کتاب چاپ شده، ۴۹۸ اختراع ثبت شده، ۷۱۱۳ مقاله چاپ شده و ۱۰۲۷۷ مقاله ارایه شده، ۴۴۷۳ برگزاری کارگاه، ۳۰۹۵ برپایی سمینار و ۱۰۹۳ برگزاری نمایشگاه در این ۳۸ سال گوشه‌ای از فعالیت‌های جهاددانشگاهی در حوزه‌ی پژوهش و فناوری شده است.
دکتر پورعابدی همچنین در حضور دکتر برومند معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، با بیان اینکه ۱۸۰۰ طرح پژوهشی در طول سال در دست اجرا قرار می‌گیرد، مبلغ این طرح‌ها را ۵۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: ۶۳ درصد طرح‌ها دارای منابع کارفرمایی و ۳۳ درصد دارای منابع داخلی بوده‌اند؛ این در حالی‌است که ۸۵ درصد طرح‌ها به لحاظ ریالی وابسته به منابع کارفرمایی و ۱۵ درصد وابسته به منابع جاری دولت است.
وی برخی حوزه‌های مهم تحقیقاتی در شاخه فنی و مهندسی را حوزه مخابرات، مکانیک، مهندسی فرآیند، محیط زیست و کنترل آلاینده‌ها و منسوجات نام برد و افزود: در پزشکی زمینه‌های فعالیت به گستردگی حوزه فنی و مهندسی نیست؛ این حوزه به سمت سلول‌درمانی می‌رود که کارهای مربوط به آن در پژوهشگاه رویان در حال انجام است.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه در زمینه ناباروری به پیشرفته‌ترین تکنیک‌ها رسیده‌ایم، اظهار کرد: همچنین در خصوص سرطان سینه و پزشکی مبتنی بر فرد (بر اساس ژنتیک) دستاوردهای خوبی به دست آورده‌ایم.
پورعابدی همچنین به کاربرد پزشکی مبتنی بر فرد در تشخیص سرطان و داروهای نوترکیب اشاره کرد و افزود: مهندسی بافت، گیاهان دارویی و داروهای گیاهی از دیگر زمینه‌های پرکار این حوزه است.
وی در پایان اظهار کرد: در مطالعات انسانی، مباحثی همچون آسیب‌های خانواده، جوانان، مطالعات فرهنگی، مصرف فرهنگی و… را مورد توجه قرار داده‌ایم.