«ما می‌توانیم؛ پرونده‌ی ویژه معرفی طرح‌های فناورانه جهاددانشگاهی»
کاهش هزینه ۷۰ درصدی خرید خارجی با طرح فناورانه‌ی «ساخت موتورهای هیدرولیکی درون چاهی حفاری»/انجام فاز اول تا پایان شهریورماه
/جهاددانشگاهی، نماد عبور از موانع با باور توان ایرانی(۳۵)/
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، مهندس فاطمه حافظی مدیر پروژه طرح فناورانه‌ی «ساخت موتورهای هیدرولیکی درون چاهی حفاری سایزهای 8/2.1 و 4/6.3 اینچ» جهاددانشگاهی شریف و مدیر گروه پژوهشی فناوری خلأ سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف به مناسبت فرا رسیدن 16 مرداد، چهل و یکمین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی در رابطه با این طرح که یکی از 41 طرح فناورانه این نهاد است، گفت: با توجه به نیاز روزافزون به حفر چاه‌ها در جهت تولید بیشتر از مخازن هیدروکربوری، استفاده از چاه‌های جهت‌دار رو به افزایش است و مهم‌ترین ابزار در حفر چاه‌های جهت‌دار موتورهای درون‌چاهی هستند.
وی افزود: هرچند هزینه حفر یک چاه جهت‌دار 2-3 برابر یک چاه عمودی است ولی از آنجایی‌که بهره‌برداری به میزان 5-8 برابر افزایش می‌یابد حفر این چاه‌ها کاملا سودمند می‌باشد. کیفیت این موتورها عامل بسیار مهمی در سرعت حفاری چاه‌های جهت‌دار است و در کاهش هزینه‌های حفر یک چاه جهت‌دار بسیار تاثیرگذار است.
مهندس حافظی تصریح کرد: از آنجا که ساعت کاری موتور محدود می‌باشد و پس از اتمام عمر هر قطعه می‌بایست از چاه بیرون آورده شده و مورد بازرسی و تعمیر و در صورت نیاز تعویض قطعه قرار گیرد و همچنین با توجه به اعمال تحریم‌ها در چند سال اخیر و فقدان موتورهای درون‌چاهی مناسب و استفاده از نمونه‌های چینی کم کیفیت مشکلات فراوانی را به هنگام حفاری به وجود آورده است.
مدیر پروژه «ساخت موتورهای هیدرولیکی درون چاهی حفاری سایزهای 8/1 2 و 4/3 6 اینچ» با تاکید بر این که تولید داخلی این ابزار علاوه بر حذف وابستگی به واردات از خارج از کشور به میزان بسیار زیادی در کاهش هزینه‌های صنعت نفت موثر است، گفت: موتورهای چینی عمر کاری بسیار کوتاه‌تری نسبت به نمونه‌های اروپایی و آمریکایی دارند و از طرفی تعمیر و تعویض قطعات آن‌ها با مشکلات فراوانی مواجه است. بنابراین با توجه به کاربرد مداوم این موتورها در حفاری چاه‌های نفت نیاز به تولید فناوری ساخت این ابزار در کشور بسیار اساسی است، زیرا اجرای این طرح می‌تواند نقش به سزایی در حل مشکلات صنعت نفت داشته باشد.
وی ادامه داد: موتورهای درون‌چاهی در صنعت حفاری چاه‌های نفت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در حال حاضر شرکت‌های بهره‌بردار به علت تکنولوژی بالای به کار رفته در محصول و پیچیدگی‌های ساخت، نیاز به ماشین آلات و ابزارهای خاص، به واردات این محصول استراتژیک وابسته هستند. برای غلبه بر موانع تولید محصول، در این طرح سعی شده از تجهیزات، امکانات و توانمندی‌های داخل کشور به نحو مطلوبی استفاده شود. همچنین برای تولید برخی قطعات از روش‌های جایگزین نیز بهره گرفته شده تا ساخت این محصول میسر شود. طراحی قالب برای ساخت قطعات استاندارد، طراحی و ساخت ابزارهای خاص ماشین کاری و به کارگیری روش‌های نوآورانه برای رفع موانع تولید از جمله اقداماتی بوده که در این طرح به کارگرفته شده است.
وی در رابطه با زمان پایان اجرای این طرح که از سال 1398 آغاز شده است، گفت: فاز اول آن شهریور ماه سال 1400 و فاز دوم که تحویل دو نمونه دیگر از موتور می‌باشد، در آبان ماه سال 1401 به انجام خواهد رسید.
مدیر گروه پژوهشی فناوری خلأ سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف افزود: از آنجایی که شرکت‌های فعال در حوزه‌ی حفاری در صنعت نفت در حال حاضر مهم‌ترین متقاضی این محصول می‌باشند و با توجه به سوابق همکاری‌های پیشین سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف با یکی از شرکت‌های فعال نفتی، مذکرات اولیه با این شرکت در سطح مدیران صورت پذیرفته است. در صورت به ثمر رسیدن ساخت محصول با کیفیت و اطمینان از صحت عملکرد آن، شرکت‌های فعال در حوزه حفاری از تولید داخلی محصول استقبال خواهند کرد. با توجه به اینکه تعمیر و نگهداری محصولات عملیاتی فعلی یک نیاز اساسی برای تمامی شرکت‌های بهره‌بردار می‌باشد، با کسب دانش فنی این محصول می‌توان پاسخگوی رفع نیازهای شرکت‌های فعال در این حوزه بود.
مهندس حافظی با بیان این که با تولید داخل و بومی‌سازی موتورهای درون‌چاهی علاوه بر جلوگیری از خروج ارز و قطع وابستگی به واردات محصول، می‌توان قیمت تمام شده محصول را تا 70درصد هزینه خرید خارج کاهش داد، گفت: همچنین نیاز به تعمیرات موتورهای درون‌چاهی در حال استفاده در کشور، سرویس و تامین قطعات یدکی این محصول در داخل کشور، وجود تحریم‌های گسترده و حرکت در جهت راهبردهای اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی و کالای ایرانی، از جمله عواملی است که دستیابی به دانش فنی طراحی و فناوری ساخت این تجهیزات را از اهمیت استراتژیک و بسیار زیادی برای صنعت کشور برخوردار می‌کند.
وی در پایان اظهار کرد: از دیگر مزایای اجرای این طرح می‌توان به تولید و در دسترس بودن قطعات موتور و ایجاد بخش تعمیر در داخل کشور، ارتقاء سطح علمی و تکنولوژیکی صنایع داخلی، برطرف کردن سریع نیازهای واحدهای مختلف متقاضی، حمایت از سازندگان داخلی و حمایت از کار و سرمایه داخلی و تدوین دانش فنی این محصول، امکان دستیابی به دانش فنی ساخت تمامی موتورهای درون‌چاهی در تمامی ابعاد، برآورده شده نیاز کشور در زمینه موتورهای درون‌چاهی و فراهم شدن امکان صادرات محصول به کشورهای نفت‌خیز بخصوص در منطقه خاورمیانه اشاره کرد.