معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین:
آیا نگاه توسعه‌ای در شهرسازی هزینه‌ها را کم کرده است؟
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی قزوین؛ امین خاکباز معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین گفت: در حال حاضر نگاه توسعه‌ای را در معماری و شهرسازی شاهد هستیم و نتیجه آن می‌شود وفور خانه‌های آپارتمانی، برای همین است که روزهای پایان هفته جمعیت تهران و این‌گونه شهرها از خانه‌های آپارتمانی فرار می‌کنند و به شهرهای شمالی و دامن طبیعت می‌روند تا به قول خودشان نفس بکشند. نگاه توسعه‌ای در ظاهر هدفش کم کردن هزینه‌هاست اما عملاً در بلندمدت هزینه‌های هنگفتی را تحمیل می‌کند و مانع پیشرفت کشور می‌شود.
امین خاکباز اظهار کرد: سیاست‌های اصلاح الگوی مصرف از سال ۸۹ ابلاغ و موارد متعددی در آن ذکرشده است که به‌دلایل متعددی اصلاح الگوی مصرف اتفاق نمی‌افتد چون بخشی از آن بافرهنگ مردم در ارتباط است و مردم باید مصرف خود را مدیریت کنند.
وی ادامه داد: توجه به آموزش تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بسیار مهم است؛ برای مثال در خصوص نان، مصرف‌کننده باید بداند که نان را چگونه نگه‌داری کند. در خصوص پخت، نگه‌داری و میزان خرید نان مشکل‌داریم هرچند حجم خرید نان نسبت به قبل بهتر شده اما بازهم دورریز آن زیاد است؛ شاید بخشی از این موضوع با ساختار ذهنی و فرهنگی ما در ارتباط باشد. آیا ضرورتی دارد که یک نان سنگک وزن بالایی داشته باشد آیا نمی‌شود نان‌های کوچک‌تر و یک نفره تولید کنیم، البته این‌ها یک ایده است و می‌توان روی آن بحث کرد.
تکنولوژی باید منجر به کاهش هزینه شود
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین بیان کرد: وقتی تکنولوژی در اختیار مردم قرار می‌گیرد، سیاست‌گذاری‌های قیمتی باعث می‌شود مردم به سمت آن‌ها بروند. سیاست قیمت‌گذاری باید به نحوی باشد که مردم را به سمت استفاده از محصولات و تکنولوژی‌های برتر سوق دهد تا موجب کاهش مصرف و درنتیجه هزینه برای مردم شود.
خاکباز عنوان کرد: اتلاف منابعی مانند برق و گاز و آب را نه‌تنها توسط مردم بلکه در شبکه توزیع هم شاهد هستیم که موجب اتلاف سرمایه‌های عظیم کشور می‌شود. در این موضوع به‌شدت جای کار وجود دارد.
وی تشریح کرد: طبق اخبار منتشرشده تلفات انرژی در شبکه توزیع برق نزدیک به ۶ هزارمگاوات است که این میزان از تولید برق در استان مازندران و گلستان بیشتر است. وقتی چنین اتفاقی می‌افتد و مسئولین در سطح کلان به حل مسئله نمی‌پردازند شاید انتظار از مردم برای اصلاح الگوی مصرف صحیح نباشد و با این روند قطعاً شاهد تحولات و صرفه‌جویی عظیم در این حوزه نخواهیم بود. باید حتماً مردم و مسئولین نقش خود را ایفا کنند.
ایجاد انگیزه در مردم و مسئولین با قیمت‌گذاری صحیح
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین بابیان اینکه قیمت‌گذاری مقوله مهم دیگری است که باعث ایجاد انگیزه در مردم و مسئولین می‌شود، افزود: مسئولانی که مدیریت توزیع برق را به عهده‌دارند باید تلاش برای کاهش اتلاف به لحاظ اقتصادی برایشان مقرون‌به‌صرفه باشد.
این مسئول تصریح کرد: اگر کم‌مصرف‌ترین خودرو و پرمصرف‌ترین خودرو را بخریم شاید سالانه ۲ تا سه میلیون تومان در هزینه سوخت تفاوت داشته باشد درصورتی‌که ارزش واقعی سوخت بیش از این‌هاست و اگر قیمت آن واقعی باشد باید هزینه بسیار زیادی پرداخت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: گاهی می‌بینیم برنامه‌ریزی صورت می‌گیرد ولی در اجرا کاری نمی‌شود. خرید برق از مردم مدل نیروگاه‌های خصوصی است که افراد خودشان هزینه و درآمدشان را مدیریت می‌کنند ولی چون باید دولت هزینه آن را بدهد تأخیر دولت در پرداخت هزینه برق خریداری‌شده ارزش اقتصادی این کار را زیرسوال می‌برد. این مدل رفتارها و اجرای قانون باعث می‌شود شاهد تحقق پیش‌بینی‌ها نباشیم.
ضرورت حرکت به سمت سیستم‌های کوچک
خاکباز با تأکید بر اینکه حرکت به سمت سیستم‌های کوچک بسیار مهم است، گفت: برای نمونه در دیدگاه توسعه‌ای می‌گویند اگر نیروگاه بزرگ احداث کنید ازلحاظ اقتصادی به‌صرفه است اما باید بگوییم که دنیا به سمت احداث نیروگاه‌های کوچک حرکت می‌کند. در حال حاضر حرکت به سمت نیروگاه‌های کوچک و امثال آن ازجمله مباحث جدی است که می‌تواند به افزایش بهره‌وری کمک کرده و مصرف‌کننده را به تولیدکننده نزدیک کند و اتلاف در مسیر کاسته شود.
وی تصریح کرد: علی‌رغم اینکه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی وجود دارد بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری رغبت ندارد درصورتی‌که اگر ما از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم به‌جای اینکه نفت بفروشیم اشکال دیگر انرژی را که ارزش‌افزوده بیشتری خواهند داشت را می‌توانیم صادر کنیم.
نگاه توسعه‌ای باعث اتمام منابع می‌شود
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین اشاره کرد: دریکی دو سال اخیر بارندگی‌ها مطلوب بوده و زیاد به آن پرداخته نمی‌شود ولی باید بگوییم که برداشت آب‌های زیرزمینی فاجعه‌بار است. باید نگاه پیشرفتی و عدالت‌محور جایگزین رویکرد توسعه‌ای شود، نگاه کنونی به مسئله آب نگاه توسعه‌ای و درآمدزایی است، ممکن است در سال‌های آتی شرایطی پیش آید که هزینه‌های هنگفتی را بدهیم.
وی اظهار کرد: در حال حاضر نگاه توسعه‌ای را در معماری و شهرسازی شاهد هستیم و نتیجه آن می‌شود وفور خانه‌های آپارتمانی، برای همین است که روزهای پایان هفته جمعیت تهران و این‌گونه شهرها از خانه‌های آپارتمانی فرار می‌کنند و به شهرهای شمالی و دامن طبیعت می‌روند تا به قول خودشان نفس بکشند.
خاکباز مطرح کرد: نگاه توسعه‌ای در ظاهر هدفش کم کردن هزینه‌هاست اما عملاً در بلندمدت هزینه‌های هنگفتی را تحمیل می‌کند و مانع پیشرفت کشور می‌شود. میزان زمانی که در ترافیک سپری می‌شود و میزان سوختی که هر هفته در این مسیر از بین می‌رود گویای این موضوع است.
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین بابیان اینکه در بحث اصلاح الگوی مصرف به مباحث اساسی و کلیدی نپرداختیم، عنوان کرد: بیشتر از آن‌که نیاز به تصویب قوانین جدید داشته باشیم ضرورت دارد قوانین پیشین بررسی شوند، فکر می‌کنم عمده کار در لایه اجرا با مشکل برمی‌خورد می‌شود و اگر بررسی شود موانع اصلاح خواهد شد.
ضرورت توجه به آموزش و فرهنگ‌سازی
وی افزود: نکته دیگر این است که در آموزش و فرهنگ‌سازی به‌غیراز مردم به تولیدکنندگان نیز توجه کنیم، اگر یک کشاورز به سمت الگوی آبیاری می‌رود باید برداشت اقتصادی داشته باشد، آب را باقیمت نازل می‌فروشیم درحالی‌که اصلاح الگوی کشت وجود ندارد.
خاکباز بیان کرد: مطالبه‌گری از سوی مردم و رسانه‌ها نکته بسیار مهمی است برای مثال اگر شرایط اقلیمی، آب و هوایی اجازه نمی‌دهد چرا هر چقدر آب نیاز داریم مصرف می‌کنیم؟ باید محدودیتی داشته باشیم، متأسفانه در شرایط خشکسالی مشاهده می‌شود که مسئولین راحت‌ترین راه را انتخاب کرده و به مردم می‌گویند کم مصرف کنید ولی اگر کم هم مصرف نکردید تا جایی که ممکن است آب را از دل زمین بیرون می‌کشیم تا نیاز شما را تأمین کنیم. این‌ها تهدیدات بلندمدتی است که آثار مخرب بسیاری دارد.
معاون پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی قزوین تأکید کرد: ما باید در اصلاح الگوی مصرف، یارانه را از سمت مصرف به سمت تولید سوق دهیم، یعنی یارانه‌ای که پرداخت می‌کنیم تولید را جذاب کند، در حال حاضر یارانه‌ها عموماً به سمت مصرف هدایت شده است و متأسفانه می‌بینیم هنوز هم به این سمت حرکت نکرده است، برای مثال به‌جای اینکه به خودرو کم‌مصرف یارانه دهیم به سوخت یارانه می‌دهیم.
وی توضیح داد: در خصوص هدفمندی یارانه‌ها و مطالبی که طی ۱۰ سال گذشته مطرح شده است باید بگوییم که وضع مصرف‌گرایی فعلی، به صورت ساختاری ایجاد شده است و برای تغییر ساختار نیازمند عزم جدی و همگانی هستیم. یارانه‌ها باید هدفمند توزیع شوند، وقتی این یارانه‌ها در سیستم خاص برای افراد خاصی منافعی را ایجاد کرده است طبیعتاً تا حد امکان برای اجرای آن مانع‌تراشی صورت خواهد گرفت.
خاکباز در پایان با بیان اینکه گره اصلی عدم پیگیری و مداومت در اجراست، متذکر شد: نیازمند اجرای صحیح قانون هستیم، اگر در جایی هم قانون نقص دارد باید آن را اصلاح کرده و بر اجرا نظارت کنیم.
نظر شما :