دستاورد مشترک پژوهشکده‌ی یارا و مرکز تحقیقات لیزر پزشکی جهاددانشگاهی در قالب یک پژوهش؛
طراحی سامانه‌ی دارورسانی با استفاده از یک نانوساختار زیست‌سازگار
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران، رضا حسین‌زاده استادیار بیوفیزیک پژوهشکده ترمیم زخم و بافت مرکز تحقیقات لیزر پزشکی درباره‌ی طرح حاضر گفت: از اهداف تحقیقاتی گروه پژوهشی این طرح، طراحی سامانه‌های دارورسانی است که بتوانند اثرات جانبی دارو را کم کرده و با ایجاد انحلال بهتر، دارو را حفظ و به هدف موردنظر برسانند. این طرح توانسته با کاهش اثرات سمیت دارو و انتقال مناسب آن به بافت سرطانی و در معرض قرار دادن دارو با روش تبادل یونی در محیط سلول سرطانی که دارای pH پایین‌تری است، اثرگذاری دارو را به‌صورت فعال‌سازی با پرتو لیزر تحت کنترل قرار داده و اثر آن را نیز بهتر کرده و اثرات جانبی آن را کاهش دهد.
محقق مرکز تحقیقات لیزر پزشکی گفت: این طرح در صنعت دارویی و پزشکی و به‌ویژه در درمان سرطان مورداستفاده قرار می‌گیرد و ترکیبات مورداستفاده کاملا زیست‌سازگار بوده و واکنش منفی ندارند.
وی در ادامه گفت: این طرح در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است و از اهداف آتی گروه تحقیقاتی ما، بررسی امکان کاربرد آن با انجام آزمون‌هایی روی موش‌ها و کارآزمایی‌های بالینی است و دانش فنی ایجاد شده می‌تواند در اندازه‌های بزرگ‌تر و نیمه‌صنعتی و دارویی نیز ادامه یابد.
یکی از اهداف اصلی طراحان این پژوهش، ارایه‌ی راهکارهایی برای درمان سرطان بوده و در آن سعی شده تا با استفاده از یک داروی مدل به امکان استفاده از سامانه به‌منظور کاهش اثرات جانبی دارو و تحویل در محل مناسب دارو بپردازد.
حسین‌زاده با اشاره به این مطلب گفت: آزمون‌های سلولی مانند تعیین بقای سلول‌ها پس از تیمارهای مختلف، سنجش کلونی‌زائی، اثر نورپویادرمانی، سنجش میزان ترکیبات ROS، همچنین مکانیسم مرگ سلولی به روش فلوسایتومتری، تعیین ساختار به روش‌های TEM،SEM و استفاده از طیف‌نگاری XRD از جمله آزمون‌هایی است که برای تأیید نتایج از آن‌ها بهره گرفته‌ایم.
وی با اشاره به این‌که فناوری تولید نانوذرات لایه‌ای زیرکونیوم با قابلیت تبادل یونی و همچنین زیست‌سازگاری خوب این نانوساختار از جمله نتایج کلیدی این پژوهش است، گفت: از ویژگی‌های این طرح کاهش اثرات جانبی و سمیت سلول دارو و حساسگر نوری، جلوگیری از حذف دارو در مسیر انتقال به محل، رهایش دارو در محل سلول‌های سرطانی به دلیل قابلیت تبادل یونی خوب سامانه در محیط اسیدی اطراف سلول سرطانی و انتخاب‌پذیری فعال‌سازی دارو با استفاده از لیزر نور قرمز است.
این پژوهش حاصل طرح تحقیقاتی فناورانه‌ی جهاددانشگاهی پژوهشکده ترمیم زخم و بافت یارا و مرکز تحقیقات لیزر پزشکی این نهاد است که با همکاری رضا حسین‌زاده استادیار بیوفیزیک و نویسنده‌ی مسوول این مقاله و خاطره خرسندی استادیار بیوشیمی در قالب مقاله‌ای با عنوان Photodynamic effect of Zirconium phosphate bio-compatible nano-bilayers containing methylene blue on cancer and normal cells در مجله‌ی Scientific Reports با ضریب تأثیر ۴٫۰۱۱ (سال ۲۰۱۹) چاپ شده است.