دوره آموزشی ضمن خدمت « روش تحقیق و جستجوی پیشرفته منابع الکترونیک» برگزار شد

به گزارش روابط عمومی پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی، دوره آموزشی ضمن خدمت «روش تحقیق و جستجوی پیشرفته منابع الکترونیک» در روزهای سه شنبه و چهارشنبه 18 و 19 آذر ماه 1404 با حضور شرکت‌کنندگان از واحدهای مختلف جهاددانشگاهی برگزار شد. در این دوره آموزشی، کارشناسان، مدرسان و اعضای جهاددانشگاهی از رشته‌های گوناگون علوم پزشکی و غیرعلوم‌پزشکی شرکت داشتند.

هدف از برگزاری این کارگاه، آشنایی فراگیران با روش ها و پایگاههای جستجوی پیشرفته و همینطور روش پژوهش بود.

در روز اول موضوع جستجوی پیشرفته منابع الکترونیک ارائه شد. تدریس این موضوع را دکتر شاداب شاه علی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس بر عهده داشتند. خانم دکتر شاه علی در ابتدای سخنان خود با اشاره به مفهوم و جایگاه جستجوی نظام مند، ضرورت جستجوی نظام مند را بیان کردند. در ادامه فرآیند جستجوی مقالات و مستندات و همینطور تفاوت سرچ ساده و پیشرفته اشاره شد.

در ادامه پایگاه های اطلاعاتی یک به یک مورد بررسی قرار گرفت و چارچوب جستجو در هر یک از پایگاه ها ارائه شد. یکی از گام های اولیه برای جستجو در پایگاه های مستندات علمی، طراحی درست یک سوال پژوهش است. برای اشاره به اجزای مختلف سوال پژوهش واژه PICO را مورد استفاده قرار می دهند. که اشاره به چهار جزء شرکت کنندگان در مطالعه، نوع مداخله، گروه مقایسه و پیامدهای مداخله هستند.

دکتر شاه علی به یکی از پر کاربرد ترین پایگاه مقالات در حوزه پزشکی ؛ پایگاه پابمد پرداخت و اجزای اصلی استراتژی جستجو در این پایگاه معرفی کرد و شیوه های مختلف جستجوی پیشرفته در این پایگاه نیز اشاره شد.

این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در ادامه به چند پایگاه علمی غیر پزشکی نیز اشاره کردند که شامل WEB OF SCIENCE، Scopus، ScienceDirect، Google Scholar و پایگاه کاکرین بود.

علاوه بر پایگاه های بین المللی، پایگاه های مستندات علمی داخلی نیز در این برنامه آموزشی مورد بررسی قرار گرفت که عبارت بودند از: پایگاه اطلاعات علمی جهان اسلام، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، مگیران، ایران داک.

در انتهای کارگاه نیز چند سایت مفید در زمینه جستجوی مقالات و مجلات و همینطور هوش مصنوعی های تخصصی در زمینه جستجوی منابع و مقالات علمی معرفی گردید.

در روز دوم کارگاه انواع روش پژوهش ارائه شد. تدریس این موضوع را دکتر لیدا مقدم بنائم، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس بر عهده داشتند. دکتر مقدم در ابتدا به دانش اپیدمیولوژی و جایگاه پژوهش در این دانش اشاره کردند.

روش شناسی پژوهش مجموعه ای منسجم از اصول، راهبردها و تکنیکها است که مشخص می کند پژوهشگر چگونه داده ها را گردآوری، تحلیل و تفسیر کند تا به پاسخ علمی و معتبری برسد.

وی در ادامه به دسته بندی های کلی مطالعات و زیر مجموعه پژوهش ها در هر دسته بیان کردند. پژوهش ها در یک نمای کلی یا مشاهده ای هستند یا مداخله ای، در مطالعات مشاهده ای پژوهشگر صرفا مشاهده و جمع آوری داده ها در موضوع پژوهش انجام می دهد ولی در مطالعات مداخله ای پژوهشگر برای اجرای پژوهش، مداخله ای در حوزه پژوهش انجام می دهد و تاثیر آن را بر آزمودنی بررسی می کند. بدیهی است انتخاب نوع پژوهش باید بر اساس هدف مطالعه انجام شود. آشنایی روش پژوهش نه تنها برای افرادی که قصد ورود به حوزه پژوهش را دارند مفید است، بلکه مرور این روشها برای پژوهشگران نیز مفید خواهد بود تا دانش خود را در این زمینه به روز کنند و بتوانند مطالعات دقیقتر و اثربخش تری ارائه کنند.

گفتنی است برگزاری چنین کارگاه‌هایی در راستای اهداف پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی برای توانمندسازی اعضای جهاد دانشگاهی در بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و توسعه آموزش هوشمند برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود.

علاقه‌مندان به شرکت در دوره‌های بعدی می‌توانند از طریق پایگاه اینترنتی https://ihsr.jde.ir اطلاعات لازم را کسب کرده یا با شماره  02166951877 تماس حاصل کنند.