تدوین نقشه ملی مسائل و سناریوهای سیاستی آینده کشور در پژوهشگاه علوم انسانی جهاددانشگاهی

به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی، در این نشست دکتر حسین منّتی، رئیس پژوهشکده علوم توسعه و مجری طرح، ضمن ارائه توضیحات درباره مراحل و اهداف پژوهش اظهار کرد: این طرح با ترکیب تحلیل مستند وضع موجود و آینده‌نگاری سناریویی، در پی آن است که مجموعه‌ای از گزینه‌های سیاستی پایدار و عملیاتی را در اختیار سیاست‌گذاران و تصمیم‌سازان ارشد کشور قرار دهد.

وی افزود: چارچوب پیشنهادی بر دو ستون «تحلیل گذشته‌نگر» و «آینده‌نگر» استوار است. در بخش گذشته‌نگر، مسائل کشور بر اساس حوزه‌ها و زیربخش‌ها سامان‌دهی شده و زبان مفهومی آن‌ها یکدست می‌شود تا تصویر اتکاپذیر و مقایسه‌پذیری از وضعیت موجود فراهم شود. در بخش آینده‌نگر نیز محرک‌ها و عدم‌قطعیت‌های کلیدی شناسایی و با استفاده از روش‌های معتبر بین‌المللی، گزینه‌های سیاستی در سناریوهای متفاوت آزموده می‌شوند تا پایداری نسبی آن‌ها سنجیده شود.

منّتی با تأکید بر اینکه هدف نهایی طرح ایجاد پیوند روشن میان تشخیص دقیق مسائل و طراحی مسیرهای اقدام است، تصریح کرد: خروجی نهایی باید برای سیاست‌گذاران کشور قابل استفاده باشد؛ به این معنا که زبان مشترک، مرزبندی روشن و اتصال مستقیم به ابزارهای سیاستی فراهم شود.

رئیس پژوهشکده علوم توسعه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی خاطرنشان کرد: در این چارچوب از «لنگرهای مفهومی» برای هم‌زبانی میان حوزه‌ها و اتصال چالش‌ها به اهرم‌های سیاست‌گذاری شامل راهبرد، تنظیم‌گری، هماهنگی نهادی، داده و شفافیت، و تقویت ظرفیت اجرا استفاده می‌شود تا از توصیف صرف مشکلات فراتر رفته و مسیر عملیاتی برای حل آن‌ها پیشنهاد گردد.

وی درباره گام‌های بعدی این طرح توضیح داد: «تکمیل نگاشت موضوعی و نهادی چالش‌ها»، «سنتز ابرچالش‌های ملی» و «تهیه نقشه مسیر و بسته‌های سیاستی تاب‌آور» از جمله مراحل پیش‌رو است. همچنین نسخه نخستین گزارش سیاستی آماده شده و برای استفاده مراجع عالی تصمیم‌گیری کشور ارائه می‌شود.

در ادامه نشست، دکتر علی رنجبرکی رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی، تلفیق نگاه مستند به وضع موجود با آینده‌نگری سناریویی را یک ضرورت انکارناپذیر دانست و تأکید کرد: این رویکرد می‌تواند امکان اولویت‌گذاری دقیق‌تر، کاهش ریسک تصمیمات و تقویت تاب‌آوری کشور در مواجهه با ابرچالش‌ها را فراهم کند.