نشست تخصصی «درس‌های دوران دفاع مقدس در حمایت از سرمایه‌گذاری و تولید» برگزار شد
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی، نشست تخصصی «درس‌های دوران دفاع مقدس در حمایت از سرمایه‌گذاری و تولید» دوشنبه ۷ مهر، در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی برگزار شد. در این نشست فرشاد مؤمنی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس مؤسسه دین و اقتصاد، با تشریح تجربه‌های دوران دفاع مقدس، بر ضرورت شفافیت در سیاست‌گذاری‌ها و بازگشت به اصول علمی در اداره کشور تأکید کرد.
وی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه مسائل حیاتی روز کشور را نمی‌توان بدون بازخوانی تجربه‌های گذشته تحلیل کرد، گفت: عنوان بحث من درس‌های دوران دفاع مقدس در حمایت از سرمایه‌گذاری و تولید است. اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، تجربه‌های آن دوره می‌تواند برای درک شدت بحران‌های چندبعدی اقتصاد ایران امروز بسیار راهگشا باشد. به شرط آنکه با نگاه علمی و صادقانه این تجربه‌ها را بازخوانی کنیم.
مؤمنی با اشاره به مدیریت اقتصادی کشور در دوران جنگ تحمیلی تصریح کرد: یکی از پارادوکس‌های جالب آن دوره این بود که در شرایط جنگی که معمولاً پنهان‌کاری توجیه‌پذیرتر است، مسئولان به شفافیت روی آوردند. منطق نخست‌وزیر وقت این بود که جامعه‌ای که توان رویارویی صادقانه با واقعیت‌های خود را نداشته باشد، در حل مسائل نیز ناتوان خواهد بود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با مقایسه شرایط کنونی با دوران جنگ اظهار کرد: اکنون به نقطه‌ای رسیده‌ایم که حتی در اسناد بالادستی مانند برنامه هفتم توسعه، گزارش روشنی از وضعیت موجود یا آینده ارائه نشده است. برای اولین بار در تاریخ برنامه‌ریزی توسعه در ایران، سندی داریم که حتی تصویری از روندهای پنج‌ساله یا ده‌ساله متغیرهای کلیدی اقتصاد به دست نمی‌دهد. این نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی ما پوچ و فاقد اعتبار علمی است.
وی ادامه داد: برخلاف دوران جنگ که گزارش‌های اقتصادی سالانه سازمان برنامه، ضعف‌ها را صادقانه منعکس می‌کرد، امروز شاهد پنهان‌کاری و عدم شفافیت هستیم. این موضوع عملاً امکان مشارکت مردم و کارشناسان را از بین برده و تصمیم‌گیری‌ها را در دایره‌ای محدود محصور کرده است.
این اقتصاددان در عین حال بر ظرفیت‌های امیدبخش کشور نیز تأکید کرد و گفت: با وجود همه این بحران‌ها، ایران همچنان ظرفیت‌های استثنایی دارد.
وی افزود: مشکل اینجاست که به جای بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها در مسیر توسعه، به دلیل پشت کردن به علم و کارشناسی، این منابع انسانی و مادی به عامل بحران بدل شده‌اند. بخش بزرگی از جمعیت در سن فعالیت کشور هیچ نقشی در تولید ملی ندارد. اگر مسیر اداره اقتصاد اصلاح شود، همین جمعیت می‌تواند به موتور توسعه بدل شود.
مؤمنی با انتقاد از نقش رانت و فساد در ساختار قدرت گفت: زور رانت‌خواران و ذی‌نفعان ناکارآمدی‌ها در ایران بسیار بیشتر از زور علم، قانون و کارشناسی است. برنامه تعدیل ساختاری شرایطی فراهم کرد که گروه‌هایی با دسترسی به رانت و سوداگری عملاً بخش قابل توجهی از ساختار قدرت را در دست گرفتند. این گروه‌ها منافع خود را بر منافع ملی ترجیح داده و تصمیم‌گیری‌ها را به سود خود منحرف می‌کنند.
وی یادآور شد: برای نمونه، گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد بیش از ۴۵۰ میلیارد دلار ارز به بازارهایی تزریق شده که عملاً تأمین‌کننده قاچاق و فرار سرمایه بوده است. این در حالی است که در دوران جنگ، چنین بازاری اساساً وجود نداشت. این وضعیت نشان می‌دهد که فساد و ناکارآمدی چگونه بر اقتصاد ایران سایه افکنده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تأکید کرد: راه نجات ایران بازگشت به شفافیت، صداقت و عدالت است. امروز دیگر صرفاً توزیع عادلانه ثروت و قدرت کافی نیست؛ باید به توزیع عادلانه منزلت، اطلاعات و صدا نیز توجه کنیم. اگر بخش‌های بزرگی از جامعه که بیشترین ظلم‌ها را متحمل می‌شوند، صدایی در فرآیند تصمیم‌گیری نداشته باشند، عدالت محقق نخواهد شد.
نظر شما :