مسئولیت اجتماعی باید به یک گفتمان تبدیل شود

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی تهران، دکتر سیدضیاء هاشمی معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس جمهور و دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، 29 اردیبهشت 1404 در نخستین همایش ملی«تجارب مسئولیت اجتماعی در ایران» که به‌همت گروه جامعه‌شناسی پژوهشکده مطالعات توسعه جهاددانشگاهی در حال برگزاری است، در بخش سخنرانی های علمی با اشاره به این‌که در مجموعه‌های رسمی با تغییر یک مدیر آن مجموعه رو به افول می‌‌گذارد، افزود: مسئولیت اجتماعی در دنیا یک راهبرد جدی برای عبور از بحران‌ها محسوب می‌شود. برخی شرکت‌ها برای جوان خودشان بحران‌ساز شده‌اند.

وی بیان کرد: اکنون باید نسبت به بحران آب و خشکسالی توجه جدی داشته باشیم و این موضوع یک مسئولیت اجتماعی در راستای مدیریت مصرف آب محسوب می‌شود.

این دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران گفت: عدم بی‌تفاوتی نسبت به مسائل مختلف جامعه به‌نوعی مسئولیت‌پذیری اجتماعی یا همان امر به معروف و نهی از منکر محسوب می‌شود. صنعت باید مورد امر و نهی قرار بگیرد و مسئولیت اجتماعی در جامعه یک موضوع مهمی قلمداد شود. 

دکتر هاشمی گفت: معتقدم که مسئولیت اجتماعی باید به یک گفتمان تبدیل شود. ما به‌عنوان دانشگاه نهاد پیشگام مسئولیت اجتماعی در جامعه محسوب می‌شویم.

وی با بیان این‌که شفافیت یک رکن در تحقق مسئولیت اجتماعی است که در جامعه موضوع مهمی است، یادآور شد: در مدارس کشور مسئولیت اجتماعی را به خوبی تبیین نمی‌کنند. شرکت‌هایی که به مسئولیت اجتماعی توجه داشته‌اند حدود ۴۰ درصد درآمدشان بیشتر از سایر شرکت‌هاست.

موضوع مسئولیت اجتماعی در ایران رو به زوال نیست

در ادامه سخنرانی‌های علمی نخستین همایش تجارب مسئولیت اجتماعی در ایران در تالار علامه امینی دانشگاه تهران، دکتر ابوتراب طالبی دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، اظهار کرد: در حال‌حاضر ایران با از دست دادن مسئولیت اجتماعی مواجه نشده است. در زمینه موضوع مسئولیت اجتماعی هنوز فعالان عرصه اجتماعی و بنگاه‌ها درگیر هستند.

به گفته وی، هم‌اکنون سمن‌های مختلفی در زمینه مسئولیت اجتماعی فعالیت می‌کنند. اکنون با وجود مسائل‌ مختلف، حیات اجتماعی در ایران دچار زوال نیست.

دکتر طالبی ادامه داد: شرکت‌ها بر اساس مدیربت ریسک بر اساس منافع آزاد و تعیین منافع خودشان موضوع مسئولیت اجتماعی را در برنامه‌ریزی‌های خود مدنظر قرار می‌دهند؛ زندگی اجتماعی مسأله مهمی است که موضوع محیط زیست در این زمینه دخیل است.

وی با اشاره به فاجعه‌هایی که شرکت‌های نفتی انگلیسی و فرانسوی حیات اجتماعی مردم را تحت‌تأثیر منفی قرار داد، در ادامه خاطرنشان کرد: مسئولیت اجتماعی در شرکت‌ها مسأله مهمی است که با رعایت این موضوع از تخریب محیط زیست یا ضررهای مادی در حوزه فعالیت شرکت جلوگیری می‌‌شود.

دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: اگر مسئولیت اجتماعی رعایت نشود با تخریب زندگی اجتماعی مردم سبب افزایش ابتلای آن‌ها به انواع بیماری‌ها نظیر سرطان در منطقه به‌علت تخریب محیط زیست خواهیم بود.

طالبی افزود: مسئولیت اجتماعی دارای ارکان مختلفی از جمله اخلاقی، فرهنگی، محلی، زیست محیطی، حاکمیت شرکتی است. شفافیت و نظارت اصل مهم در موضوع مسئولیت اجتماعی است.

پرهیز از کلیشه‌ای شدن مسئولیت اجتماعی

در ادامه مراسم مسعود فراستخواه استاد موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش‌عالی گفت: باید بکوشیم تا موضوع مسئولیت اجتماعی به یک مسأله کلیشه‌ای تبدیل نشود.

به گفته وی، مسئولیت اجتماعی در ایران در حال تبدیل شدن به یک موضوع تبلیغاتی و ملزومات تکراری است.مسئولیت اجتماعی زمانی معنادار می‌شود که سازمان‌ها بتوانند کارهای برنامه‌ریزی‌شده خود را انجام بدهند.

این استاد موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش‌عالی در ادامه افزود: اگر در کشور مازاد خصولتی، کاسبان تحریم یا مازاد رانت شود موضوع مسئولیت اجتماعی تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت.

فراستخواه یادآور شد: سازمان‌ها باید انحصار و رانت‌ها را کنار بگذارند تا مسئولیت اجتماعی به‌خوبی و روشنی نمایان شود. مسئولیت اجتماعی باید با برنامه‌ریزی دقیق‌تر نسبت به گذشته نمایا‌ن‌تر شود.

سید ضیا هاشمی، دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران و ‌معاون اجتماعی و فرهنگی معاون اول رئیس‌جمهور هم اظهار کرد: در عصر جدید مسئولیت گریزی به یک بحران در دنیا تبدیل شده است.

وی خاطرنشان کرد: بنگاه‌ها نباید تصور کنند که مسئولیت اجتماعی تنها اختصاص بخشی از منابع به موضوع محیط زیست و ... است مسئولیت اجتماعی موضوع مهمی است یک راهبرد برای بقا، سودآوری شرکت‌ها در درازمدت است.

‌معاون اجتماعی و فرهنگی معاون اول رئیس‌جمهور تصریح کرد: جامعه نیازمند مسئولیت اجتماعی است و نهادها برای این‌که مورد قبول جامعه باشند باید مسئولیت اجتماعی را به‌طور دقیق رعایت کنند.