شناسایی موقعیت‌های تعارض منافع در حوزه‌های بهداشت و صندوق‌های بازنشستگی/ ورود جهاددانشگاهی برای شناسایی موقعیت‌های تعارض منافع
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، زینب مرتضوی فر پژوهشگر پژوهشکده مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه پژوهشکده مطالعات توسعه جهاددانشگاهی و مدیر پروژه تحقیقاتی "شناسایی موقعیت‌های تعارض منافع در حوزه بهداشت و در حوزه صندوق‌های بازنشستگی" به کارفرمایی سازمان بازرسی کل کشور اظهار کرد: از سال 98 در مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه به این مساله رسیدیم که ریشه تعدادی از بحران‌های کشور به تعارض منافع برمی گردد. برای مثال بخشی از بحران صندوق‌های بازنشستگی، بحران آب، برخی مسائل کسب‌وکار و بسیاری موارد دیگر ریشه در تعارض منافع دارد.
وی با اشاره به این‌که تعارض منافع در سطوح مختلف منجر به ایجاد بسیاری از ناکارآمدی‌ها، فسادها و غیره شده است، گفت: بدین جهت فعالیت خود را در این موضوع با انجام انواعی از زمینه‌ها در پژوهش، ترویج و آموزش آغاز کردیم. ادبیات موضوع را استخراج و 5 جلد کتاب منتشر کردیم.
مرتضوی فر ادامه داد: در کنار مطالعات نظری، فعالیت‌های ترویجی از جمله تولید و انتشار ۱۰۰ شماره خبرنامه هفتگی مدیریت تعارض منافع، تحلیل نظرات کاربران فضای مجازی، تهیه اینفوگرافیک، تولید برنامه‌های تصویری کشاکش منافع، تولید موشن‌گرافی و راه‌اندازی دانشنامه مجازی مدیریت تعارض منافع را برای گسترش فرهنگ مدیریت تعارض منافع انجام دادیم.
وی با بیان این‌که همچنین به‌طور مشخص بر برخی دستگاه‌ها تمرکز شد و موقعیت‌ها و مصادیق تعارض منافع را در آن‌ها استخراج کردیم، گفت: این پشتوانه علمی منجر به این شد که از سوی نهادهای مختلف برای شناسایی موقعیت‌های تعارض منافع مورد توجه قرار گیریم.
مدیر پروژه تحقیقاتی "شناسایی موقعیت‌های تعارض منافع در حوزه بهداشت و در حوزه صندوق‌های بازنشستگی" افزود: همچنین فعالیت‌های ترویجی ما تا حدودی توانست به ایجاد حساسیت نسبت به این موضوع در حکومت دامن زند و در حال حاضر موضوع شناسایی موقعیت‌های تعارض منافع و مدیریت آن مورد توجه بخش‌های مختلف حکومت به‌ویژه به‌عنوان روشی برای مبارزه با فساد قرار گرفته است.
مرتضوی فر با اشاره به این‌که طبق برنامه‌ریزی‌ها انجام شده این طرح در مهر 1402 به پایان می‌رسد، اظهار کرد: ما در این طرح به مدل و الگویی (بسته‌ای اجرایی) برای استخراج موقعیت‌های تعارض منافع رسیده‌ایم که قابلیت پیاده‌سازی در سازمان‌های مختلف دارد.
وی مهم‌ترین مشکل در اجرای این طرح را مقاومت دستگاه‌ها و افراد در دادن اطلاعات دانست و گفت: با توجه به این‌که تعارض منافع به‌عنوان ریشه فساد شناخته می‌شود این ترس در افراد وجود دارد که با ارائه اطلاعات افراد به فساد متهم شوند. حال آنکه تعارض منافع از فساد متفاوت است و فرد در صورتی که در موقعیت تعارض منافع قرار گیرد و انتخاب نادرست انجام دهد و به‌جای منافع عمومی منفعت فردی را برگزیند امکان وقوع فساد وجود دارد.
این مدیر پروژه تاکید کرد: بخشی از تعارض منافع فردی است و بخشی سازمانی، به غیر از مقاومت افراد در دادن اطلاعات دستگاه‌ها هم خود بعضاً برای متهم نشدن به فساد و ناکارایی و از دست ندادن موقعیت‌های کسب درآمد و سود در مقابل شناسایی موقعیت‌ها و راهکارهای مدیریت آن مقاومت می‌کنند.
مرتضوی فر با بیان این‌که ما به‌عنوان مجموعه ای از جهاددانشگاهی اعتماد به جوانان و تقویت روحیه «ما می‌توانیم» را عملیاتی کرده‌ایم و با نیروهای جوان و متخصص فعالیت‌هایمان را پیش می‌بریم، افزود: به جرات می‌توانم بگویم یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت ما در مرکز توانمندسازی ، تشکیل این تیم منسجم، جوان، پرانرژی و متخصص است.
وی با اشاره به نقش جهاددانشگاهی به‌عنوان تجلی‌گاه علم، ایمان و عمل در پیشرفت دانش‌بنیان کشور گفت: جهاددانشگاهی در حال حاضر نیز با ورود به حوزه‌های مختلف علم و فناوری نقش ویژه‌ای در پیشرفت دانش‌بنیان کشور داشته است. تجاری‌سازی تولیدات و محصولات دانش‌بنیان جهاددانشگاهی و عرضه آن‌ها به بازار می‌تواند هم در ایجاد انگیزه برای جهادگران برای تولید محصولات بیشتر و کاربردی‌تر مؤثر باشد و هم به پیشرفت دانش‌بنیان و تأمین تقاضای بازار کمک کند.
این مدیر پروژه اظهار کرد: تعارض منافع به‌عنوان یکی از مسائل مهم کشور چند سالی است که از سوی حکومت مورد توجه قرار گرفته است و با توجه به مجموعه کارهایی که مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه در جهاددانشگاهی انجام داده، فرصت بسیار مناسبی برای جلب نظر حکومت برای اجرای طرح‌های مشابه است.
وی افزود: در این مسیر حمایت و همراهی جهاددانشگاهی در قالب طرح‌های فناورانه و مدل‌های حمایتی دیگر می‌تواند به انباشت دانش بیشتر در این زمینه در جهاددانشگاهی کمک کند. مساله دیگر توجه به تعهداتی است که به کارفرما داریم، لازم است اهمیت ویژه‌ای در ارایه کار با کیفیت و به موقع از سوی بخش‌های مختلف تحقیقاتی جهاددانشگاهی صورت گیرد تا اعتماد دستگاه‌ها به این نهاد بیش از پیش شود.
مرتضوی فر در پایان گفت: توجه به مسائل کشور و تمرکز بر آن‌ها و تلاش برای ارایه راهکاری برای رفع آن‌ها مورد دیگری است که در طرح‌های تحقیقاتی باید به آن دقت شود و هر طرح و هر کاری در دستور کار قرار نگیرد. مورد دیگر استفاده از نیروهای جوان و متخصص است که نقش ویژه‌ای در ارائه پروژه‌های با کیفیت دارند.