مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان:

ساخت مخزن نگهداری ازت مایع و پانسمان مشتق از خون بندناف

۲۵ آبان ۱۴۰۱ | ۱۱:۰۱ کد : ۵۰۶۷۷ پژوهشی مصاحبه
به مناسبت فرارسیدن هفته جهانی بانک خون بندناف برنامه‌های متفاوتی در واحدهای سازمانی جهاددانشگاهی برگزار شد.
ساخت مخزن نگهداری ازت مایع و پانسمان مشتق از خون بندناف

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی دکتر مرتضی ضرابی مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان در یک نشست خبری گفت: بنا داریم تا پایان سال شرایط نگهداری و ذخیره سلول‌های بنیادی ریشه دندان عقل و شیری را در این بانک فراهم سازیم.
دکتر مرتضی ضرابی عنوان کرد: اختصاص یک روز به نام «خون بند ناف» نشان دهنده اهمیت موضوع است که به عنوان زباله دور انداخته نشود.
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان افزود: خون بند ناف سرشار از سلول بنیادی است که می‌تواند بسیاری از بیماری‌ها را درمان کند که راه درمانی ندارند.
وی با بیان اینکه خون بند ناف ۸۰ تا ۲۰۰ میلی لیتر است که می‌تواند به هنگام زایمان در فرصت ۵ تا ۷ دقیقه‌ای جمع آوری شود، تأکید کرد: این نمونه‌ها بعد از جمع آوری به بانک خون بند ناف منتقل و در تانک‌های آبی نیتروژن مایع نگهداری می‌شود.
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان ادامه داد: در زمان نگهداری نمونه‌های خون بند ناف، سلول‌های این نمونه‌ها جداسازی شده و در دمای منفی ۱۹۶ درجه نگهداری خواهند شد.
دکتر ضرابی با بیان اینکه نمونه‌های بانک خون بند ناف در بخش عمومی و خصوصی نگهداری می‌شوند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر در بانک عمومی ۵ هزار و صد نمونه و در بانک خصوصی ۸۱ هزار نمونه خون بند ناف ذخیره شده است؛ در واقع این بانک خون یک بانک هیبرید محسوب می‌شود.
به گفته وی بانک خون بند ناف ۴۵ دفتر نمایندگی در استان‌ها دارد که هر یک از آنها می‌توانند نمونه‌های ارسال شده را به صورت مجزا در بانک عمومی و خصوصی ذخیره سازی کنند.
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان با تأکید بر اینکه بانک خون بند ناف رویان بزرگترین بانک در کشورهای آسیای غربی محسوب می‌شود، اظهار داشت: در حال حاضر استان‌های خراسان رضوی، اصفهان، خوزستان، فارس، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمان، همدان، البرز و کرمانشاه جزو استان‌هایی هستند که بیشترین نمونه‌های خون بند ناف را ذخیره سازی کرده اند.
دکتر ضرابی با اشاره به درصد ذخیره سازی نمونه‌های خون بند ناف از نظر جنسیتی گفت: به صورت کلی ۵۵ درصد این نمونه‌ها مربوط به نوزادان پسر و ۴۵ درصد مربوط به نوزادان دختر است؛ همچنین ۱۷ درصد نمونه‌های ذخیره شده حاصل زایمان طبیعی و ۸۳ درصد حاصل زایمان سزارین هستند.
وی با اشاره به کاربرد سلول‌های بنیادی خون بند ناف، گفت: با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف می‌توان بیش از ۸۰ بیماری خونی و غیرخونی را درمان کرد. در حال حاضر بیشترین کاربرد در درمان بیماری‌های خونی شامل تالاسمی، انواع سرطان خون، بیماری‌های نقص ایمنی و کم خونی‌های مادرزادی است.
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان در خصوص پیوندهای انجام شده با استفاده از نمونه‌های خون بند ناف اظهار داشت: ۳۱ بیمار در حوزه بیماری‌های خونی (تالاسمی، سرطان خونی، نقص ایمنی، آنمی آپلاستیک)، ۵۵ بیمار فلج مغزی و ۵ بیمار اتیسم با سلول‌های بنیادی خون بند ناف درمان شده اند.
دکتر ضرابی تصریح کرد: انجام بیش از ۴۰۰ کارآزمایی بالینی در دنیا برای بیماری‌های اطفال و بالغین با سلول‌های بنیادی خون بند ناف در حال انجام است. این بیماری‌ها شامل فلج مغزی، اتیسم، ناهنجاری‌های قلبی نوزادان، اس ام ای، آسفکسی، دیابت، سکته مغزی، آلزایمر، ام اس، پارکینسون، آرتروز، صدمات نخاعی، آرتریت روماتوئید، آنفارکتوس قلبی می‌شود.
وی گفت: همچنین کارآزمایی های بالینی برای بیماری فلج مغزی (شروع فاز ۳ در سال ۱۴۰۱)، بیماری اتیسم، بیماری آرتروز و ای ال اس (شروع در ۱۴۰۱) در کشور ما در حال انجام است.

 

ذخیره سازی سلول‌های بنیادی ریشه دندان شیری و عقل
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان افزود: یکی دیگر از منابع سلول بنیادی که طی سالهای گذشته مورد توجه قرار گرفته، دندان‌های شیری یا عقل است. این نمونه‌ها قدرت تکثیر خوبی دارند و قابلیت ذخیره سازی خواهند داشت.
ضرابی با بیان اینکه اما تفاوت سلول‌های بنیادی موجود در بافت دندان عقل و شیری با خون بند ناف زیاد است، گفت: میزان سلول‌های ذخیره شده در خون بند ناف خیلی بیشتر از دندان عقل و شیری است.
وی ادامه داد: ما تلاش می‌کنیم تا پایان سال خدمات مربوط به ذخیره سازی سلول‌های بنیادی شیری و عقل را فراهم کنیم.
 مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان گفت: بیش از ۴ الی ۵ میلیارد هزینه نگهداری خون بند ناف به صورت سالانه نیاز است از این رو باید از منابع پایداری برای تقویت بانک استفاده کنیم.

ساخت مخزن نگهداری ازت مایع
وی با بیان اینکه محققان این بانک خون با همکاری شرکت‌های دانش بنیان موفق شدند اولین نمونه مخزن نگهداری ازت مایع را طراحی کنند، خاطرنشان کرد: حجم مخزن این تانک ۱۸۰۰ لیتر است که برای نگهداری محصولات بیولوژیک در دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد ساخته شده است.
به گفته وی این دستگاه علاوه بر بانک خون بند ناف در صنایع دارویی، بهداشتی، غذایی، پزشکی و آزمایشگاهی کاربرد دارد.

 پانسمان مشتق از خون بندناف
ضرابی با اشاره به یکی دیگر از محصولات مورد نیاز بانک خون بند ناف که با همکاری شرکت‌های دانش بنیان ساخته شده، اظهار داشت: زخم پوش یا پانسمان زیستی مشتق از پرده جنینی یکی دیگر از محصولات تولید شده توسط محققان کشور است که برای زخم‌های حاد و مزمن، سوختگی‌ها، زخم پای دیابتی، جراحی‌های قرنیه و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: این پانسمان سرشار از پروتئین و فاکتور رشد برای ترمیم و بازسازی بافت است.
مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان با بیان اینکه بانک بافت بند ناف نیز از دیگر دستاوردهای محققان در بانک خون بند ناف است، تصریح کرد: این بانک منبع غنی از سلول‌های بنیادی مزانشیم است که در سلول‌های درمانی برای بیماری‌های غیرخونی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در این بانک بدون نیاز به تطابق ژنتیکی می‌توان نمونه‌ها را به همراه خون بند ناف ذخیره سازی کرد.

سرم خون بندناف خدمتی دیگر از بانک خون بندناف رویان
وی افزود: از دیگر دستاوردهای محققان کشور با همکاری بانک خون بند ناف می‌توان به سرم خون بند ناف اشاره کرد که مشتق از خون بند ناف انسانی بوده و کاربردهای تحقیقاتی و درمانی دارد.
به گفته وی این سرم ایمن تر از نمونه حیوانی بوده و قابلیت بهینه سازی شرایط کشت سلول جهت سلول درمانی دارد.
دکتر ضرابی بیان کرد: یکی دیگر از محصولات تولید شده کنترل هوشمند زنجیره تأمین سرما است که نمونه‌های خون بند ناف و محصولات بیولوژیکی که حساس به دما هستند، در زمان انتقال از بیمارستان به بانک خون بند ناف در آن نگهداری می‌شوند. این سامانه طراحی شده شرایط انتقال را فراهم کرده تا محصولات بیولوژیک به صورت سالم به بانک خون بند ناف انتقال یابند.

 

ویژه برنامه های گرامیداشت هفته جهانی بانک خون بندناف در البرز
سفر یک روزه مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان به استان البرز به مناسبت هفته جهانی بانک خون بندناف انجام شد.
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد استان البرز، دکتر مرتضی ضرابی مدیرعامل شرکت فناوری بن یاخته‌های رویان روز یکشنبه ۲۲ آبان در سفر یک روزه خود به استان البرز ضمن گرامیداشت یاد بنیانگذار پژوهشگاه رویان در نشست با خبرنگاران که به مناسبت هفته جهانی بانک خون بندناف در جهاد دانشگاهی البرز برگزار شد، گفت: شرکت رویان از سال ۸۴ با هدف جمع‌آوری سلول‌های بنیادی از منابع مختلف خون بند ناف مغز استخوان بافت چربی، خون محیطی و... راه اندازی شده است.
وی با اشاره به وجود دو نوع سلول بنیادی خونساز و غیر خونساز گفت : کاربرد سلول‌های بنیادی خونساز در بیماری‌های با منشاء خونی، سرطان خون  تالاسمی، نقص سیسنم ایمنی و کم خونی مادرزادی است.
وی با اشاره به اینکه سلول‌های بنیادی غیر خونساز در بیماری‌های فلج‌مغزی، اوتیسم، آرتروز و بیماری‌های قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اظهار کرد: خون بندناف در جفت جریان دارد و بلافاصله پس از تولد نوزاد قابل جمع‌آوری است و از لحاظ سلول های بنیادی اهمیت دارد.
به گفته ضرابی اکنون دو مدل بانک خون بند ناف عمومی و خصوصی داریم که در بانک‌خصوصی ۱۹۰ هزار نمونه نگهداری می‌شود. در بانک عمومی نیز حدود ۵ هزار نمونه تاکنون ذخیره سازی شده است.
وی افزود: بزرگترین بانک خون بند ناف در خاورمیانه با ۱۸۰ هزار نمونه متعلق به ایران است. در کشورهای مختلف بین دو تا چند بانک بند خون ناف وجود دارد و رویان تنها بانک ایران است.
مدیر عامل بانک خون بند ناف رویان با بیان اینکه بیشترین پیوندها در زمینه بیماری‌های خونی بوده است، اظهار کرد: ۴۲ دفتر نمایندگی در سراسر کشور به جمع‌آوری خون بند ناف می‌پردازند و البرز نیز یکی از استان‌های فعال در این زمینه است. بجز خون بند ناف، خون محیطی و مغز استخوان نیز در بانک سلول‌های بنیادی ذخیره‌سازی می‌شوند که در سال‌های گذشته ۱۰۵۰ نمونه از این موارد ذخیره و ۴۸۵ پیوند موفق نیز صورت گرفته است.
وی افزود: قبل از استفاده از خون بند ناف برخی اقدامات تحقیقی یا کارآزمایی بالینی انجام می‌شود که تأثیر بسزایی در شناساندن تأثیر درمان در بیماری‌های مختلف را مشخص می‌کند. در کارآزمایی‌های انجام شده تأثیر درمان به این روش در بیمارهای فلج مغزی بسیار مشهود بود.
وی بیشترین استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف را در بیماری‌های مخاطره‌آمیز مانند انواع سرطان‌های خون، کم‌خونی‌های مادرزادی، تالاسمی و بیماری‌های نقص سیستم ایمنی دانست و گفت: اگر خون بند ناف نبود هیچ روش جایگزین دیگری برای درمان این بیماری‌ها وجود نداشت.
وی به تأثیر به سزای تزریق سلول‌های بنیادی در بیماران فلج مغزی اشاره کرد: با تزریق سلول‌های بنیادی حتی بخشی از بافت مغز ترمیم شده و در بیماری های عصبی هم سلول‌های بنیادی می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. به نظر برخی متخصصان سلول‌های بنیادی در بیماری ام.اس می‌تواند کمک کند و حتی احتمال می‌رود درمان قطعی برای بیماری‌های چون ام. اس و پارکینسون باشد.
وی خاطر نشان کرد: در مورد بیماران فلج مغزی تاکنون بهترین نتیجه در مورد بیماری‌های حرکتی وجود داشته که کودکی که فقط می‌توانست بخزد به مدد پیوند سلول‌های بنیادی اکنون می تواند با واکر راه برود که بهتر است در این موارد سه نوبت تزریق صورت بگیرد.
به گفته دکتر ضرابی بعد از تولد نوزاد به جز خون بند ناف، بافت بند ناف و پرده جنین نیز به عنوان ضمائم زایمانی مملو از سلول های بنیادی و اجزای مهم هستند که می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرد و می‌توان بیش از ۱۵ یا ۲۰ محصول را فراوری کرد و در حوزه پزشکی مورد استفاده قرار داد.
وی با اشاره به ساخت مخزن ازت مایع با همراهی یک شرکت دانش بنیان، اظهار کرد: از این محصول  امسال رونمایی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه بر اساس استانداردها  نمونه‌ها حداقل تا ۲۵ سال قابل نگهداری است، اظهار کرد: نمونه‌ها بسته به نوع بیماری متفاوت است و هر کیسه را برای یک نوبت می‌توان استفاده کرد.
وی در مورد اینکه چه کسانی می‌توانند از نمونه‌های خون بندناف استفاده کنند، تصریح کرد: نمونه خون بند ناف و سلول‌های بنیادی خونساز باید از لحاظ ژنتیکی تطبیق داشته باشند که می‌تواند خانواده یا دیگر افراد باشند. قالب پیوندها تاکنون برای افراد خویشاوند بوده ولی تعدادی نیز برای غیر خویشاوند انجام شده است.  اما نوع دیگری از سلول‌های بنیادی غیر خونساز نیاز به تطابق ژنتیکی ندارند و می توان برای بیماران مختلف مورد استفاده قرار بگیرد.
وی در پاسخ به دلیل تعداد کم پیوند در کشور، گفت:  در کل کشور ۱۵ مرکز پیوند داریم که برخی امکان پیوند خون بند ناف را ندارند. از طرفی این کار نیاز به پزشکان متخصص دوره دیده دارد. مهمترین محدودیت ما محدودیت مراکز پیوند است که در صورت مرتفع شدن می‌توان نمونه های بیشتری ذخیره و استفاده کرد.
به گفته وی سالیانه در کشور نیاز به ۳۰۰۰ پیوند  است ولی در حال حاضر کمتر از یک سوم آن برای بیماران خونی انجام می‌شود. هرچقدر ذخیره سلولی افزایش یابد شانس پیدا کردن نمونه بیشتر است و  از خروج ارز برای خرید خون بند ناف جلوگیری می‌شود.


خانواده‌ها باید بیشتر درباره فواید ذخیره خون بند ناف آگاه شوند

احمدرضا فیروزی رئیس جهاد دانشگاهی البرز نیز در این نشست از ذخیره ۳۸۰۰ نمونه خون بند ناف در دفتر نمایندگی بانک خون بند ناف رویان استان خبر داد و گفت: این در حالی است که فقط در شش ماه اول امسال ۱۱ هزار و ۸۰۵ نوزاد در استان متولد شده‌اند و از این تعداد حدود ۳۰۰ نفر به ذخیره خون بند ناف اقدام کرده اند که کمتر از ۳ درصد است. در واقع بیش از ۹۷ درصد خانواده ها نا آگاه و محروم از خدمات خون بند ناف هستند.
وی افزود: نسبت به آمار زاد و ولد این ظرفیت وجود دارد که خانواده‌های بیشتری خون بند ناف فرزندانشان را  ذخیره کنند.
فیروزی ادامه داد: ماهیانه ۵۰ تا ۶۰ قراداد ذخیره خون بندناف منعقد می‌شود. مادران می‌توانند از هفته ۳۴ بارداری در سایت رویان اقدام به ثبت نام کنند و پس از تأییدات پزشکی با پرداخت ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه کلی که می تواند به صورت اقساط نیز باشد و ۲۸۰  هزار تومان هزینه سالیانه نسبت به ذخیره خون بند ناف نوزاد در بانک خصوصی اقدام کنند که برای استفاده همان خانواده نگهداری می‌شود.
وی با بیان اینکه نیاز به آگاهی‌بخشی در زمینه ذخیره خون بند ناف وجود دارد، گفت: امیدوارم به نقطه ای برسیم که ذخیره خون بند ناف افزایش یابد زیرا از دست دادن این فرصت باعث خسارت به سلامت خانواده و جامعه است.

 

ذخیره 1020 نمونه خون بند ناف در خراسان جنوبی
مسئول بانک خون بند ناف جهادانشگاهی خراسان جنوبی گفت: در حال حاضر تعداد 1020 نمونه خون بند ناف تاکنون از استان خراسان جنوبی در شرکت فناوری بن یاخته های رویان ذخیره شده است.

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی، ملیحه بهنامیان، مسئول بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی خراسان جنوبی به مناسبت 24 آبان(15 نوامبر) روز جهانی خون بندناف به خبرنگاران گفت:  نمایندگی بانک خون بندناف از سوی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی از سال 1395 در شهر بیرجند راه اندازی شد که در حال حاضر تعداد 1020 نمونه خون بند ناف تاکنون از استان خراسان جنوبی در شرکت فناوری بن یاخته های رویان ذخیره شده است.
وی ادامه داد: پس از تجربه موفق این دفتر در بیرجند، بانک خون بندناف در شهرستان های قاین، فردوس، طبس و سرایان نیز به فعالیت می پردازد.
مسئول بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی خراسان جنوبی عنوان کرد: خون بند ناف، خونی است که در جنین در حال تکوین داخل رحم جریان دارد و مسئول رساندن مواد غذائی و اکسیژن به جنین است.
بهنامیان بیان کرد:  این خون غنی از سلول های بنیادی خونساز است که برای درمان بیماری‌های با منشأ خونی از جمله سرطان‌های مختلف خون، کم‌خونی‌های وراثتی، تالاسمی و نقص سیستم ایمنی کاربرد دارند.
وی با اشاره به اینکه والدین قبل از تولد نوزاد باید اقدام به ثبت نام در این بانک کنند، گفت:  بلافاصله بعد از زایمان، بندناف از نوزاد جدا می شود و خون از بندناف و جفت جمع آوری و به کیسه های خون منتقل می شود، سپس خون بند ناف نوزاد، فریز و در بانک نگهداری می شود .
مسئول بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه بر اساس استانداردها  نمونه‌ها حداقل تا ۲۵ سال قابل نگهداری است، اظهار کرد: نمونه‌ها بسته به نوع بیماری متفاوت است و هر کیسه را برای یک نوبت می‌توان استفاده کرد.
بهنامیان در مورد اینکه چه کسانی می‌توانند از نمونه‌های خون بندناف استفاده کنند، تصریح کرد: نمونه خون بند ناف و سلول‌های بنیادی خونساز باید از لحاظ ژنتیکی تطبیق داشته باشند که می‌تواند خانواده یا دیگر افراد باشند. 
وی افزود: به خانواده هایی که یک عامل خطر در خانواده و فامیل دارند حتما توصیه می شود از خدمت ذخیره سازی خون بند ناف نوزاد استفاده کنند.
مسئول بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی خراسان جنوبی یادآور شد: به نظر برخی متخصصان، سلول‌های بنیادی در بیماری ام.اس می‌تواند کمک کند و حتی احتمال می‌رود درمان قطعی برای بیماری‌های چون ام. اس و پارکینسون باشد.